Een aantal verschillende begeleidingsvormen, inclusief de activiteiten van de begeleider en instructeur.

Gezamenlijk observeren

Gezamenlijk observeren is een zeer nuttig middel om iemand iets duidelijk te maken wat moeilijk in woorden uit te leggen is. Zo kan je bijvoorbeeld samen een groep cursisten die les krijgt observeren en kijken naar de spanningsboog, aandacht, etc. Ook kun je zeiltechnisch observeren, bijvoorbeeld andere boten die aan het varen zijn: zo kun samen een foutenanalyse maken.

Activiteit begeleider: Voorbespreking, observeren, analyseren, toelichten, uitleggen en nabespreken
Activiteit instructeur: Observeren, analyseren, luisteren, meedenken en nabespreken

Voorbeeldles geven

Een voorbeeldles is zeer nuttig, met name wanneer je iets wilt duidelijk wilt maken wat te maken heeft met uitleggen, onder andere verbale en non-verbale communicatie. Een bekend voorbeeld is voordoen hoe je door middel van open vragen cursisten aan het denken kan krijgen en actief worden.

Activiteit begeleider: Voorbereiden, voorbespreking, lesgeven, en nabespreken
Activiteit instructeur: Observeren, analyseren en nabespreken

Assisteren bij les

Een instructeur kan ook assisteren bij een les door de begeleider. Dit kan van alles inhouden, afhankelijk van wat de begeleider de instructeur wil aanleren. Bijvoorbeeld boeienbaan uitleggen, individuele tips geven, organisatie, etc.

Activiteit begeleider: Voorbereiden, voorbespreking, lesgeven, opdrachten verstrekken, delegeren en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, randvoorwaarden invullen, assisteren en nabespreken

Gezamenlijk lesgeven

Verschil met het vorige punt is dat je bij het gezamelijk lesgeven veel meer op ‘gelijkwaardige’ voet met elkaar omgaat. Waar het met assisteren gaat om het uitvoeren van taken, gaat het bij gezamelijk lesgeven om gelijke input. De begeleider heeft hier de uitdaging om terughoudend te zijn om teveel initiatief te nemen.

Activiteit begeleider: Voorbereiden, lesgeven, nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, lesgeven en nabespreken

Les observeren

In deze ‘klassieke’ vorm observeert de begeleider een les van de instructeur, wat vervolgens wordt nabesproken. Dit is een zeer belangrijke vorm, aangezien hier aanwijzingen kunnen worden gegeven op basis van hoe de instructeur ‘in real life’ lesgeeft.

Activiteit begeleider: Observeren, analyseren en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, lesgeven en nabespreken

Les ondergaan

Een leuke variant hiervan is dat je als begeleider meedoet aan de les. Nadeel is dat je de reactie van cursisten niet kunt zien, voordeel is dat je precies weet hoe de instructeur overkomt.

Activiteit begeleider: Meetrainen, ervaren en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, lesgeven en nabespreken

Les op video opnemen

Een video-opname is zeer nuttig om de instructeur zichzelf eens te laten zien. Men leert hier dikwijls erg veel van, met name over de eigen houding van de instructeur.

Activiteit begeleider: Video maken, analyseren en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, les geven, video, analyseren en nabespreken

Gezamenlijk voorbereiden

Het samen een lesvoorbereiding maken is met name nuttig wanneer de instructeur moeite heeft met plannen, oefeningen bedenken en moeite heeft met structuur.

Activiteit begeleider: Voorbereiden en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, lesgeven en nabespreken

Met meerdere instructeurs i.o. voorbereiding maken

Hetzelfde als hierboven, alleen dan met andere instructeurs. Levert vaak erg leuke creatieve oplossingen op, wel is nuttig om af en toe suggesties te doen. Als begeleider moet je in deze setting altijd opbouwend en input-leverend zijn.

Activiteit begeleider: Voorbereiden begeleiden en nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, overleggen, discussiëren, lesgeven, nabespreken

Voor- en nabespreken

Voordeel van deze manier is dat je de vooraf gestelde doelen kunt evalueren. Vereiste is wel een instructeur die al wat vaardigheden heeft in zelfevaluatie.

Activiteit begeleider: Vragen stellen, discussiëren, nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, discussiëren, lesgeven en nabespreken

Alleen voor- of nabespreken

Kan erg nuttig zijn, de instructeur moet hier vaak wel concrete vragen hebben om het echt zinvol te maken. Anders komt het al snel over als puur een ‘check’ door de begeleider. Ook hier moet de instructeur al in staat zijn tot zelfevaluatie.

Activiteit begeleider: Vragen stellen, discussiëren, nabespreken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, discussiëren, les geven en nabespreken

De instructeur i.o. zijn les laten analyseren

Deze oefening is voor instructeurs die al goed zijn in zelfevaluatie. Door zeer gerichte vragen kan je de instructeur aanmoedigen zelfkritisch te zijn en eigen aandachtspunten te formuleren.

Activiteit begeleider: Vragen stellen, richting geven
Activiteit instructeur: Eigen les analyseren, conclusies trekken en tekortkomingen (aandachtspunten) bepalen

Schriftelijke informatie geven

Denk aan cwo eisen, informatie over lesgeven, voorbeeld-lesvoorbereiding, etc

Activiteit begeleider: Lesvoorbereiding corrigeren, handleiding verstrekken
Activiteit instructeur: Voorbereiden, correcties doorvoeren en discussiëren